Helisel Dişli Çarklar

Düz dişlilerde dişlinin yükü aniden kavrayıp bırakmasının yarattığı sakıncayı ortadan kaldırmak için dişlere helis açısı verilmiştir. Helis açısı sayesinde dişler yükü bir uçtan başlayarak tedrici olarak kavrar yada bırakırlar.
Eş eksenli millere takılan dişlilerin helis açıları birinde sağ, diğerinde sol olur
Helis açılı düz dişlilerle ilgili önemli bir husus, eş çalışan dişlerden biri sağ diğeri sol yapılmasıdır. Böylelikle mil eksenlerinin paralelliği korunmuş olur. Fakat farklı eksen açılarını tutturmak için farklı açılarda helisel düz dişliler de kullanılabilir. Bu dişlilere spiral dişli de denir. (Nihayetsiz dişliler de bu fikrin bir parça değiştirilmiş biçimidir). 45 derecelik aynı helis açısına sahip iki dişli eşleştirildiğinde birbirine dik iki eksen oluşur. Bununu da bir çok pratik uygulaması düşünülebilir. Ancak helisel düz dişli bu şekilde çalıştırıldığında temas bir çizgi boyunca değil bir nokta kadardır. Ayrıca sadece yuvarlanma değil sürtünme de vardır.Bu sebeple sadece güç gerektirmeyen yerlerde kullanılabilir. (Örneğin rulolu konveyörler bu yöntemle tahrik edilebilir.)

ŞEKİL: Aynı yönlü helis açılı iki dişli kullanılarak birbirlerine paralel olmayan iki mil arasında hareket aktarılabilir.Bu tür dişlilere spiral dişli de denir. Böyle bir çözümün dezavantajları noktasal ve sürtünmeli temastır. Bu nedenle büyük yükler için kullanılmazlar. Bir diğer önemli nokta; nihayetsiz dişli çarkların temelde aynı yönlü iki helisel dişli olduğudur. Fakat yük taşıma kabiliyetini artırmak için dişlilerin görünümü önemli ölçüde değiştirilmiştir
Helis dişlilerde taksimat dairesi bir miktar büyük yapılır Helis açılı düz dişlilede taksimat dairesi kosinüs faktörü kadar büyüktür. Aksi taktirde modül çakısı dişliyi işlediğinde, açıdan dolayı diş boşlukları dişlerden daha büyük olurdu.











ŞEKİL: Helis dişlilerde taksimat çapı düz dişliye göre helis açısının kosinüsüne bölümü kadar büyüktür. Bu özellik miller arası mesafeyi tutturabilmek için de kullanılabilir.
Helis dişlerde açıdan dolayı mil yataklarına eksenel kuvvetler de gelir. Küçük helis açıları yada küçük yüklerde bunun karşılanması pek sorun yaratmaz. Fakat büyük yüklerde bu sorundan kurtulmak için dişliler çift açılı (çavuş dişli) yapılır yada iki ters açılı diş kullanılır. Böylece eksenel yük oluşmaz. Bu tür dişlere çavuş dişli adı verilir.








ŞEKİL: İki dişli ile ya da çavuş dişli kullanarak eksenel yükün sıfırlanması.
Helis dişlilerin verimleri düz dişlilere göre hafifçe düşük olmalarına rağmen daha düzgün çalıştıklarından düz dişlilerden genel olarak üstünlerdir.
Tüm redüktör dişlileri helis dişli olarak yapılır.