Rulmanlarda Ömür Hesabı

Rulman tipi seçildikten sonra büyüklüğü ya statik yük taşıma kapasitesi yada dinamik yük taşıma kapasitesine göre belirlenir. Eğer rulman uzun süreler çalışmıyorsa yada çok yavaş dönüyorsa, statik yük taşıma kapasitesine göre, nisbeten uzun süreli çalışıyor ise dinamik yük taşıma kapasitesine göre seçilir.
Statik yük taşıma kapasitesine göre boyutun belirlenmesi:
  Statik yük taşıma kapasitesi hesabı, rulmanın sabit yük altında belli bir kalıcı deformasyona uğraması esasına göre yapılır.
  Rulmana gelen yükleri katologda verilen yük taşıma kapasitesi ile kıyaslayabilmek için, etki eden radyal ve eksenel yükün etkisini tek bir eşdeğer yüke indirgememiz gerekir.

Statik yük taşıma kapasitesi için eşdeğer yük (Po):

Po=Xo.Fr + Yo.Fa

Burada,

Fr: Rulmana gelen radyal yük,
Fa: Rulmana gelen eksenel yük,
Xo: Statik radyal faktör,
Yo: Statik eksenel faktör,

 (Xo ve Yo değerleri Fa/Fr oranına göre farklı değerler alır. Bu sebeple önce Fa/Fr oranını bulup, daha sonra bu orana göre Xo ve Yo katsayılarını seçmek gerekir.)
Fr, Fa, Xo ve Yo belirlendikten sonra statik eşdeğer yük, Po bulunabilir. Bu değeri katologdaki statik yük sayısı Co ile karşılaştığımızda rulmanın ne kadar emniyetli olduğunu buluruz:
Co/Po oranı bize o yüklemedeki emniyet katsayısını verir.
Dinamik yük taşıma kapasitesine göre boyutun belirlenmesi:
Dinamik yük taşıma kapasitesi, (kalıcı deformasyona göre değil) ömür hesabına dayanır.

Dinamik yük taşıma kapasitesi için eşdeğer yük (P):
  P=XFr + YFa

  Burada,

Fr: Rulmana gelen radyal yük,
Fa: Rulmana gelen eksenel yük,
X: radyal faktör,
Y: eksenel faktör,


 Statik yük taşıma kapasitesinin hesabına benzer şekilde, X ve Y değerleri Fa/Fr oranına göre farklı değerler alır. Bu sebeple önce Fa/Fr oranını bulup, daha sonra bu orana göre X ve Y katsayılarını seçmek gerekir.

  Fr, Fa, X ve Y belirlendikten sonra dinamik eşdeğer yük, P bulunabilir.

Dinamik yükler ömür hesabına dayandığından katologdaki C değeri, (100 rulmandan 90ının) bir milyon devir ömür için taşıyabildiği yükü gösterir. 

P eşdeğer yükünde rulmanın kaç milyon devir yapacağı aşağıdaki formülle bulunur:

  Bilyalı rulmanlar için, L=(C/P)^3

Makaralı rulmanlar için L=(C/P)^(10/3)

  Burada,

L: Milyon devir cinsinden ömür.

C: (Katologlarda verilen) dinamik yük sayısı,

P: (Hesap edilen) eşdeğer dinamik yük,

Çalışma saati cinsinden ömür milin dakikadaki devir sayısı (n) kullanılarak hesaplanabilir.

  Çalışma saati cinsinden ömür=L*10^6/(60*n)


1 yorum:

  1. Bu ayrintili aciklamalar icin tesekkürler. Birde örnek soru cözülseydi mükemmel olurdu yinede emeginiz icin tesekkürler....

    YanıtlaSil