Güç iletme:
Zincirler hareketi senkron olarak iletirler. Bu sebeple senkron hareketin olduğu uygulamalarda zaman kayışlarına alternatiftir. Zaman kayışları orta ve küçük güçlerde, zincirler ise büyük güçlerde tercih edilirler. Ataletleri, çok parçalı yapısı ve tam uniform hareket iletememeleri sebebiyle çok yüksek hızlarda kullanılmazlar. Yüksek hızlarda gürültülü ve titreşimli çalışırlar. Bu sebeple motordan ilk hareket hiçbir zaman zincir ile alınmaz. Bir redüktür, kayış-kasnak yada başka bir sistemle devri düşürüldükten sonra zincirler kullanılabilir. Hangi hızlarda kullanılabileceği zincir boyu ile de alakalıdır. Zincir boyu kısaldıkça daha yüksek hızlarda kullanma şansı doğar.Transmisyon zincirleri:
Zincirlerin senkron hareket konusunda esas üstünlüğü konveyörlerde taşıyıcı sistem olarak kullanılabilmesidir. Zincirlere eşit aralıklarda takılan kulaklar aracılığıyla çok çeşitli otomasyon uygulaması kolaylıkla gerçekleştirilebilir. Tek yada çoğunlukla iki zincir, cisimleri (ürünleri) senkron hareket ettirmek için kullanılırlar. Zincir kulakları uygulamanın türüne göre çok çeşitli yapılabilir. Üretici firma katoloğundan en uygun kulak tipi seçilip üreticiden verilen hatve aralıklarında yerleştirerek sevketmesi istenir. İki zincirden oluşan sistemlerde genellikle zincirler ince bir mil ile kulaklar yardımıyla birbirine irtibatlandırılır. Ürün bu ince mil aracılığı ile itilir.Konveyör uygulamalarında zincir bir yüzey yada kanal içinde hareket ettirilir. Bu kanal yada yüzey, zincire hem yataklama hem kılavuzlama yapar.
Transmisyon ve konveyör zincirlerinin en yaygın kullanılan biçimi makaralı zincirleridir. Makaralı zincirler tek yada çok sıralı olabilir. Zincir hatve aralıkları genellikle inç sistemine göredir. (1/2” (12.7 mm) gibi). Aynı hatve aralığında değişik ölçülerde zincirler vardır. Bu sebeple hatve ve sıra sayısı tek başına belirleyici olmayıp seçilen zincirin standart numarası da belirtilmelidir.
Forklift zincirleri:
Yük taşıma uygulamaları için özel tasarım zincirler kullanılır. Bu zincirler yapıları itibariyle büyük yükler taşıyabilirler.Zincir dişliler:
Zincir dişlileri de hazır alınıp, sadece göbek leri mile uygun işlenerek kullanılır. Bununla birlikte özel durumlarda zincir dişli imal etmek ya da ettirmek gerekebilir. Zincir dişliler genellikle yüksek hızlarda çalışmadığından çok hassas imal edilmeleri gerekmez. Zincir dişlilerde makaranın oturduğu kısım makaranın rahat oturabilmesi için yayvanlaştırılır. Taksimat dairesinin üstünde kalan diş üstü bölgesi, zincir dişlilerde çok fonksiyonel değildir. Bu sebeple fazla uzun tutulmaz. Zinciri ağızlaması için diş üstüne her iki taraftan eğim verilir.
Zincir dişliler çoğunlukla sertleştirilmezler. Böylece zinciri daha az aşındırırlar.
Zincirler hatveli yapılarından dolayı hareketi sabit hızda aktaramazlar
Zincir dişlilerle ilgili önemli bir ayrıntı hareketi uniform olarak aktaramamalarıdır. Zincir dişli, hatveli yapısı dolayısıyla milden aldığı üniform hareketi belli bir ortalama hareketin titreşimleri şeklinde iletir. Düzgün bir hareket için 17 dişin altına inilmemelidir. Fakat hareketteki bu dalgalanma bir çok (yavaş) uygulama için önemsizdir ve tasarımcı, zincir dişli ebadlarını küçük tutabilmek için küçük dişli sayılarını seçecektir. Ama birçok uygulamada zincir ömrünü belirleyen ana unsur olan aşınmalar bu hareketlerden önemli ölçüde etkilenirler. Bu sebeple tasarımcı küçük hatveli ve büyük diş sayılı dişli ile küçük diş sayılı dişli arasında tercih yapmalıdır.Tek sayıda diş içeren dişli seçmek tercih edilebilir. Böylelikle zincirin dişliye giren ve çıkan uçları faz farkı ile hareket edip daha sessiz çalışacaktır. Fakat tatbikatta farkın kayda değer olmadığı görülmüştür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder