Mekanik Salmastralar, döner ve sabit kısımdan oluşan dinamik ekipmanlarda akışkan sızdırmazlığının sağlanması ve istenmeyen akışkan ve partiküllerin ortama girmesini engelleyen parçalardır. Mekanik salmastralarda sabit eleman pompanın gövdesinde sabitlenmiştir.Döner eleman ise pompa miline sabitlenmiş olup pompa çalışınca dönmektedir.
Mekanik Salmastra bileşenlerini şöyle sıralayabiliriz;
1- Döner Eleman
2- Sabit Eleman
3- O-Ring-Körük-Kep
4- Yay

Döner eleman ve sabit eleman çalışma yüzeyleri,yay ve pompanın basıncı aracılığı ile birbirlerine
kuvvet uygularlar.Döner eleman o-ringleri ,döner eleman ile mil arasındaki sızdırmazlığı,sabit eleman oringi ise sürtünme yüzeylerinde sıvının atmosfer tarafı sızdırmazlığını sağlarlar. Pompalanan sıvı çalışma
sırasında iki yüzey arasında (sabit ve döner yüzeyler) yağlama filmi oluşturur.Yağlama filminin
buharlaşmasıyla ,buharlaşma bölgesinde mikroskobik tortular oluşmaya başlar ve bu tortular salmastra
boşluğunda kalarak aşınmaya sebep olurlar.Bu tip tortulaşma bir çok sıvı tipinde
görülmektedir.Pompalanacak sıvının kristalleşme durumu varsa o zaman aşınmaya karşı daha dirençli
tungsten ve silisyum karbür yüzeyler tercih edilmelidir. Bu yüzeylerin salmastra boşlukları daha düşük
olacağından katı partükülerin girme riski ve tortu oluşma riski daha düşük olacaktır.

MEKANİK SALMASTRA YÜZEY KOMBİNASYONLARI
Yüzey kombinasyonlarını genel uygulamalara baktığımızda şöyle sıralayabiliriz.
a-Tungsten karbür
b-Silisyum karbür
c-Antimaun Karbon
d-Reçine emdirilmiş karbon
e-Metal oksitler(Seramikler), PTFE cam elyaf takviyeli,PTFE karbon takviyeli,CrNi çeliği, kaplamalı çalışma
yüzeyleri başlıca mekanik salmastra yüzey kombinasyonlarıdır

MEKANİK SALMASTRALARDA DÖNME YÖNÜ VE BALANS
1-Balanssız Salmastralar
2-Balanslı Salmastralar
3-Dönme yönüne bağımlı salmastralar
4-Dönme yönünden bağımsız salmastralar

1-Balanssız Salmastralar
Mekanik salmastra yüzeyleri üzerinde eksenel olarak pek çok kuvvet oluşmaktadır.Yay baskısı ve sıvı
basıncının uyguladığı hidrolik kuvvet mekanik salmastrayı bütün halde tutarken,yağlama filminin
uyguladığı kuvvet buna karşı koyar. Fakat yüksek basınç ve yük altında karşı koyamadığında ise yağlama
filmi oluşmayacağından yüzeyler kuru çalışmaya maruz kalacak ve kopmalar meydana gelecektir.Bu
nedenle balanssız (dengelenmemiş) salmastralar düşük basınçlar için idealdir.

2-Balanslı Salmastralar
Balanslı mekanik salmastralar, eksenel dönüşlerde balanssız salmastraların iki yüzü arasında görülen
arasındaki kuvveti azaltmak için tasarlanmıştırlar . Böylece çalışma yüzeylerinde bulunan , sıvı hidrolik
kuvvetin etkisinden kurtulur ve kuru çalması önlenmiş olur .
Kısaca döner eleman ve sabit eleman çalışma yüzeylerini bu kuvvetten en az etkilenmeleri için yapılan
teknik tasarımdır.

3-Dönme yönüne bağımlı salmastralar
Dönme yönü konik yaylı diye tabir edilen mekanik salmastralar için geçerlidir.Yayın dar konik tarafı mile
geçirildiğinde hareketi milden alır ve döner elemana aktarır.Bu hareket yayın şekline bağlı olarak yaydaki
tutucu çıkıntı döner elemandaki kanala girerek sağlanır.Bu da salmastrayı dönme yönüne bağımlı
kılar.Aşağıda dönme yönleri belirtilmiştir.

4-Dönme yönünden bağımsız salmastralar
Tork iletimi pim ve setuskur ile yapılacak şekilde dizayn edilen mekanik salmastralarda yaprak yay, çok
yaylı yay kullanılacağından mekanik salmastra dönme yönünden bağımsız olacaktır.

MONTAJ VE ÇALIŞMA İLE İLGİLİ HUSUSLAR
1-Mekanik salmastralar üzerinde çalışma yapılacak ise,çalışma duruş anında,basınçsız ve soğutulmuş
durumda olmalıdır.
2-Yüzeyin pürüzsüz olmaması, sürtünme yüzeylerinin işletme şartlarına göre olmaması, elestomerlerin
çalışma ortamına uygun olmaması , pompa ekipmanlarının(rulman,mil'in vb.)standart çalışması ve mil den
sızıntı olması gibi etkenler mekanik salmastraların verimini düşürür.
3-Mekanik salmastraların montaj öncesindeki hassasiyet , çalışma ve uzun ömür ile doğru orantılıdır.Bu
nedenle çalışma yüzeylerine ve elestomerlere zarar verilmemeli ve temizliğe dikkat edilmelidir.
4-Mekanik salmastra tercih edilirken işletmedeki çalışma ortamı göz önünde bulundurularak en uygun
salmastra seçilmelidir.
5-Montaj öncesi sabit eleman yatağının,mil yüzeyinin temiz ve pürüzsüz olmasına dikkat edilmelidir. Sabit
yüzey O-ringleri dönmeyi önlemek için kuru olarak monte edilmelidir. Sadece döner eleman montajında
sürtünme kuvvetini azaltmak için sızdırmazlık ringlerinin yerleştiği bölgedeki mil üzerine, hafif ince yağ
veya silikonlu gres yada su ile nemlendirilme yapılmalıdır.
6-Kayan yüzeyler hiçbir zaman ıslatılmamalı daima her zaman kuru monte edilmelidir. Üzerine ve içine
mekanik salmastra yerleştirilecek tüm kenarlar 30*2 mm’ e uygun olmalıdır ve tüm çapaklar tamamen
alınmalıdır.
7-Kayan yüzeylerin düzgünlüğü, bunların sıcaklık ve basınç altındaki deformasyonu,fabrikanın işletilme
tarzı,sızdırmazlığı sağlanacak akışkanların özellikleri,mekanik salmastranın takılmasındaki dikkat ve
doğruluk, O-ringlerin ortama uyumu sızıntıyı etkileyen en önemli faktörlerdir.
8-Tork iletimini helisel yayla sağlamak mekanik salmastrayı dönme yönüne bağımlı kılar,dönen sızdırmazlık
yüzeyine karşıdan bakıldığında saat yönüne dönen şaftlarda sağa sarımlı yay,saat yönü tersine dönen
şaftlarda ise sola sarımlı yay kullanılır.Montajı kolaylaştırmak için konik helisel yay mile doğru sarım yönü
tersine burularak itilir.
9- Körüklü salmastraların montajı yapılırken vida sıkar gibi burularak yerleştirilmeli ve yüzey paralelliğine
dikkat edilmelidir.Vidalı kilitlemelerde ise özel bir kilitleme tertibatı yoksa pimler montaj ölçüsünde
dikkatlice sıkılmalıdır.