Çoğu zaman bir bilgisayar satın alırken işlemciler, RAM miktarı ve sabit disk kapasitesi göz önünde bulundurulur.  Oysa iş, kritik uygulamalarda anakartınızda önemli bir rol oynar. Örneğin küçük yerel ağ server’ları yada iş istasyonu olarak kullanılacak olan her tür sistemde, anakart kalitesi ve performansı size çok şey kazandırabileceği gibi bir son kullanıcı için ileriye dönük olan anakartları seçmekte oldukça önemlidir. Bir çok anakart özelliği zamanla önem kazanır.
Her anakart düşünüldüğü kadar iyi olmadığı gibi kimi görev kritik uygulamalarda oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Performans, kullanışlılık, güvenirlilik ve uyum, anakart alırken göz önünde bulundurulması gereken önemli kıstaslardır.

BİR ANAKARTIN BİLEŞENLERİ
Bilgisayarınızın temelini oluşturan anakartlar bir çok çipten ve ASIC’ ten (application specific integrated circuit- uygulamaya özel işlemci) oluşan bir yapıya sahiptir. Anakartlar, işlemciler hafızanıza erişirken, genişletme yuvalarınızdaki kartlardan bilgileri taşıyan veri yollarını yönetirken ve donanımınızın kullanılabilmesi için gerekli adresleri ayarlarken büyük roller oynar. Bu sebeple anakartınızın her bileşeni önemli ve sağlıklı bir sistem için kritiktir. İşlemcilerinizin verileri aldığı yolları kontrol eden ve işlemcinizin bir anlamda efendisi olan kısım anakartınızın üzerindeki çipsettir. Bu çipsetler kullanabileceğiniz işlemci hızını ve anakartınızın performansını belirler. Güncel çipsetler olan BX, LX, EX ve SuperSoket7 tipi anakartların çipsetleri farklı işlemcilere destek verir. Bu kurala aykırı anakartlar var olmakla beraber, sisteminizin sağlıklı çalışması için muhakkak birbiriyle uyumlu işlemci ve çipsetini kullanmalısınız.

Bir anakart büyük ihtimalle bir bilgisayarı oluşturan en önemli parçadır. İşlemci, hafıza ve genişletme yuvalarındaki diğer kartların arasındaki tüm veri akışını sağlar. Üstelik günümüz anakartların bundan daha fazlasını yaparak, disk ve depolama bileşenlerini kontrol eden IDE ve SCSI ara birimlerini yöneten çipleride barındırıyorlar. Günümüzün hızlı donanımlarından anakartların performans farklılıkları çok fazla hissedilmese bile, özellikle server, grafik tabanlı iş uygulamaları, yüksek miktardaki  bilginin depo edilmesi ve yönetilmesini sağlayan veri tabanları için son derece önemli bir bileşendir. Bu bileşen için seçebileceğimiz bir çok marka ve model var. O halde yapacağınız şey, önce kendi ihtiyaçlarınızı belirlemek ve bu ihtiyaçlar doğrultusunda ürün seçmek. Günümüz anakartları öncelikle hız ve uyumluluk için tasarlanmakta. Fakat bazı anakartların farklı özellikler barındırdığı da görülmektedir. Örneğin, BX tipi anakartlar içinde Totem, üzerinde taşıdığı bir LET grubu ile anakartın çalışma statüsünü, o an yaptığı işlemleri ve hata mesajlarını simgeleyebiliyordu. Bu özelliği öncelikle güvenilirlik ve zamana ihtiyacı olan bir çok sistem yöneticisi için önemli bir destek olarak kullanılabilirdi. Yine Asus PB2 ve Abit  BH6 gibi kartlardaki çok yüksek hızlarda çalışan işlemcilere verilen  desteğin, geleceğe dönük yatırım  yapan kullanıcılar için vazgeçilmez özellikler olacağını söyleyebiliriz. Aynı kartlardan Abit BH6, AGP veri yolu saat hızıyla aynı hızda çalışarak inanılmaz bir grafik performansı elde edebileceği fark edildi. Aynı durum kimi görüntü kartları için stabil olmayan bir windows oluşturduğu için bu özelliğin bir grafik sanatçısı için seçilebilir, fakat bir son kullanıcı için yeterince güvenilir olmayacaktı. Acorp`un anakartı ise size elektrik kesilmelerinden sonra sistemi tekrar reboot edip etmemesini sağlayan bir araya sahipti. Her anakart farklı bir mimari ve farklı özellikler sunduğu için genel geçer anlamda kullanıcıya gerekli olan özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu sebepten dolayı farklı çipsetlerinde Kendinize bir anakart seçeceğiniz zaman, yüzeysel manada performans değerleri yerine bu kategorilerde boy göstermiş anakartların sizlere neler sunabileceğini araştırmalısınız. Bu konuda anakartları Türkiye`ye getiren distribütör firmalara ve satıcılara önemli görevler düştüğünü hatırlatmak isteriz. İster bir server için ister bir iş istasyonu olarak kullanılmak üzere,  ister yalnızca oyun oynamak amacıyla alınmış olsun, bir anakarta verilen destek  ve size sunduğu dokümantasyon hayati öneme sahiptir. Bu sebeple bir anakart seçerken satıcıların ve distribütörlerin başını ağrıtmanızı size ait bir hak olduğunu bilmelisiniz. Alacağınız anakartın Web `de iyi bir sitesi olduğundan emin olunuz ve bunu Türkiye distribütöründen öğreniniz. Zira bu, anakartınızın gerek BIOS, gerekse çipset driver`larını güncel olarak alabileceğiniz tek yerdir.

KAYNAKLAR:
BİLGİSAYAR ANSİKLOPEDİSİ
AÇIKLAMALI BİLGİSAYAR VE INTERNET TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ
PC WORLD VE CHIP BİLGİSAYAR DERGİLERİ